Üye Girişi

Kalsiyum

Diğer İsimleri: Kalsiyum Asetat, Kalsiyum Aspartat, Kalsiyum Karbonat, Kalsiyum Klorür, Kalsiyum Sitrat, Kalsiyum D-Glükonat, Kalsiyum Glukonat, Kalsiyum Sülfat
Kalsiyum, kemiklerin ve dişlerin temel bir mineralidir. Kalp, sinirler ve kan pıhtılaşma sistemleri de kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kalsiyum, ağız yoluyla düşük kalsiyum seviyelerini tedavi etmek ve önlemek amacıyla kullanılır; bu durumlar arasında kas krampları (latent tetani), osteoporoz (düşük kemik yoğunluğuna bağlı zayıf kemikler), raşitizm (çocuklarda kemiklerin yumuşaması durumu) ve osteomalazi (kemiklerin yumuşaması ile birlikte ağrı) yer alır. Ayrıca, düşmeleri önlemek ve paratiroid hormon düzeylerinin yüksek olmasını önlemek (hiperparatiroidizm) için kalsiyum alınır. Kalsiyum, adet öncesi sendrom (PMS), bacak krampları ve gebelikte depresyon, gebelikte yüksek tansiyon (pre-eklampsi) gibi durumlarda da alınır ve bebeğin kemik gelişimini iyileştirmek için kullanılabilir. Kalsiyum, kanser, inme ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak, kalp krizi sonrası hayatta kalmayı artırmak, yaşlılarda dişleri korumak ve kilo vermeye yardımcı olmak için kullanılır. Kalsiyum ayrıca, ani kalsiyum düşüklüğüne bağlı ishal ve nöbetleri önlemek amacıyla da ağız yoluyla alınabilir. Bağırsak bypass cerrahisi sonrası komplikasyonları önlemek, yüksek tansiyonu, yüksek kolesterolü, diyabeti, metabolik sendromu, Lyme hastalığını tedavi etmek için de kullanılır. Kalsiyum eksikliğinden kaynaklanan B12 vitamini yetersizliğini önlemek için de kullanılır. Kalsiyum karbonat, "mide ekşimesi" için ağız yoluyla bir antasit olarak alınır. Kalsiyum karbonat ve kalsiyum asetat ayrıca böbrek hastalığı olan kişilerde fosfat düzeylerini azaltmak için de alınır. Kalsiyum, kemoterapi sonrası ağız içindeki ağrı ve şişlikleri önlemek ve azaltmak amacıyla ağız gargarası olarak kullanılır. Ayrıca, çok düşük kalsiyum seviyeleri için intravenöz (IV) olarak verilir ve yüksek potasyum seviyeleri, örümcek ısırıkları sonrasında kas krampları ve CPR (kardiyopulmoner resüsitasyon) sırasında da kullanılır. Kalsiyum glukonat ve glukopentat, eğer kalsiyum IV olarak verilemiyorsa enjeksiyon yoluyla uygulanabilir. Kalsiyum açısından zengin gıdalar arasında süt ve süt ürünleri, lahana ve brokoli ile kalsiyum açısından zenginleştirilmiş narenciye suları, mineralli su, kemikli konserve balıklar ve kalsiyum ile işlenmiş soya ürünleri yer alır. Kalsiyum bazı reçeteli ilaçlarla etkileşime girebilir, ancak bazen etkilerinin en aza indirilebilmesi için kalsiyumu farklı bir zamanda almak yeterli olabilir. "İlaçlarla etkileşim var mı?" başlıklı bölüme bakınız.

Yukarıda belirtilen kullanımlar halk arasındaki yaygın kullanımları yansıtmaktadır. Bu kullanımların bilimsel desteği olmayabilir veya bazı durumlarda tehlikeli olabilir. Bilimsel kanıt düzeyleri için lütfen aşağıdaki "Kullanım Alanları" bölümüne bakınız.

Kullanım Alanları

Etkili...

  • Sindirim bozukluğu. Kalsiyum karbonatın ağız yoluyla alınması, sindirim bozukluğunun tedavisinde etkilidir.
  • Yüksek potasyum seviyeleri (hiperkalemi). Kalsiyum glukonatın intravenöz uygulanması, hiperkalemi sonucu ortaya çıkan kalp problemlerini tersine çevirebilir.
  • Düşük kalsiyum seviyeleri (hipokalsemi). Kalsiyumun ağız yoluyla alınması, hipokalseminin tedavi ve önlenmesinde etkilidir. Ayrıca, kalsiyumun intravenöz uygulanması da çok düşük kalsiyum seviyelerinin tedavisinde etkilidir.
  • Böbrek yetmezliği. Kalsiyum karbonat veya kalsiyum asetatın ağız yoluyla alınması, böbrek yetmezliği olan kişilerde kan fosfat düzeylerini kontrol etmeye yardımcı olur. Kalsiyum sitrat bu durumu tedavi etmekte etkili değildir.

Muhtemelen Etkili...

  • Kortikosteroid ilaç kullanımına bağlı zayıflamış kemikler (osteoporoz). Kalsiyum ve vitamin D birlikte alındığında, uzun süreli kortikosteroid kullananlarda kemik mineral kaybını azaltma eğilimindedir.
  • Paratiroid bez hastalığı (hiperparatiroidizm). Kalsiyumun ağız yoluyla alınması, böbrek yetmezliği olan kişilerde paratiroid hormonu seviyelerini düşürür.
  • Osteoporoz. Kalsiyumun ağız yoluyla alınması, kemik kaybını önlemek ve osteoporozu tedavi etmekte etkilidir. Kemik gelişimi genellikle gençlik döneminde gerçekleşir ve kadınlarda 30-40 yaşına kadar kemik gücü büyük ölçüde aynı kalır. 40 yaşından sonra, genellikle yılda %0.5 ile %1 arasında kemik kaybı meydana gelir. Erkeklerde bu kayıp birkaç on yıl sonra meydana gelir.
  • Adet öncesi sendrom (PMS) belirtilerini azaltmak. Düşük diyet kalsiyum alımı ile PMS belirtileri arasında bir bağlantı olduğu görünmektedir. Günlük kalsiyum tüketimi, ruh hali değişimleri, şişkinlik, gıda isteği ve ağrıyı önemli ölçüde azaltmaktadır. Ayrıca, diyet kalsiyumunun artırılması PMS'yi önleyebilir.

Olası Olarak Etkili...

  • Kolorektal kanser. Araştırmalar, diyet veya takviye kalsiyum alımının kolorektal kanser riskini azalttığını önermektedir. Ancak, bazen çelişkili kanıtlar mevcuttur. Bu, D vitamini seviyelerindeki farklılıklardan kaynaklanabilir.
  • Fetüste kemik gücünü artırmak. Düşük kalsiyum alımına sahip hamile kadınlarda, kalsiyum takviyesi fetüsün kemik mineral yoğunluğunu artırabilir. Ancak, normal kalsiyum seviyelerine sahip kadınlar için faydalı görünmemektedir.
  • Florür zehirlenmesi. Kalsiyumun ağız yoluyla alınması, C vitamini ve D vitamini takviyeleri ile birlikte, çocuklarda florür seviyelerini azaltmaya ve florür zehirlenmesi belirtilerini iyileştirmeye yardımcı olabilmektedir.
  • Yüksek kolesterol. Kalsiyum takviyelerinin düşük yağlı veya kalori kısıtlı diyetle birlikte alınması, kolesterolü kısmen azaltıyor gibi görünmektedir.

Olası Olarak Etkisiz...

  • Göğüs kanseri. Bazı araştırmalar, kalsiyum alımının göğüs kanseri riskini azalttığını önermektedir. Ancak, diğer araştırmalar kalsiyum düzeyleri ile göğüs kanseri riskinin bağlantılı olmadığını göstermektedir.
  • Kalp hastalığı. Çoğu araştırma, kalsiyum takviyesi ile sağlıklı insanlar için kalp hastalığı riski arasında bir ilişki bulmamaktadır.
  • Kalp krizi. İlk araştırmalar, daha fazla kalsiyum alımının kalp krizi riskini düşürebileceğini göstermektedir. Ancak, kalsiyum takviyelerinin kalp krizi riski üzerindeki etkisi net değildir.

Etkinliğini Değerlendirmek İçin Yetersiz Kanıt Düzeyi...

  • Kanser. Araştırmalar, yalnızca kalsiyum alımının kanser riskini azaltmadığını göstermektedir. Kalsiyum ile D vitamini birlikte alındığında bazı kişilerde kanser riskini azaltabileceği belirtilse de sonuçlar çelişkilidir. Ayrıca, yüksek florür düzeylerinin azaltılması gibi sonuçlar da elde edilmiştir.

Etkisiz...

  • Kalp durması. Araştırmalar, kalp durması sırasında kalsiyum uygulanmasının hayatta kalma oranını artırmadığını ve kurtarma şansını kötüleştirebileceğini göstermektedir.

Bu bölümdeki bilgiler European Medicines Agency, National Center for Complementary and Integrative Health gibi resmi kaynaklar ve güncel akademik literatürden derlenmiş olup, doktor editörlüğünde düzenlenmiştir. Tıbbi bilgiler sürekli güncellenmekte ve değişmektedir. Bu nedenle burada verilen bilgiler kesin doğrulukta olmayabilir.

Yan Etkiler

Kalsiyum, ağız yolu ile veya intravenöz uygulama (IV) ile alındığında çoğu insan için GüVENLİDİR. Kalsiyum bazı hafif yan etkilere neden olabilir, bunlar arasında geğirme veya gaz oluşumu yer alır. Ancak, AĞIR DOZLARDA ağızdan alındığında hem yetişkinler hem de çocuklar için OLUŞTURULMAZ olabilir. Fazla kalsiyum almaktan kaçınılmalıdır. Sıklıkla önerilen günlük kalsiyum alım düzeyi 1000-1300 mg aralığında aşılmamalıdır. Günde 2000 mg veya daha fazla kalsiyum almanın, kalp krizi gibi ciddi yan etkilere yol açabileceği belirtilmektedir. Kadınların 40 yaşının üstünde aldıkları kalsiyum miktarını dikkate alarak, kalsiyum alımına odaklanmalıdır. Geminin durmaması için yaş aralıkları sırasıyla hesaplanmalıdır.

Dozaj Bilgileri

Aşağıdaki dozlar bilimsel araştırmalarda incelenmiştir: Ağızdan: Düşük kalsiyum seviyelerini önlemek için: Günde genellikle 1-2 gram elemental kalsiyum kullanılmaktadır. Bazen 800 IU D vitamini ile alınır. Mide ekşimesi için: 0.5-1.5 gram kalsiyum karbonat ihtiyaç duyulduğunda kullanılır. Kronik böbrek yetmezliği olan yetişkinlerde fosfat düzeylerini azaltmak için: Kalsiyum karbonat veya kalsiyum asetat günde 1-6.5 gram kullanılır.

Etkileşimler

Ceftriaxone (Rocephin) Temel. İntravenöz ceftriaxone (Rocephin) ile kalsiyumun birlikte uygulanması, akciğerler ve böbreklerde hayatı tehdit eden hasara yol açabilir. Kalsiyum, ceftriaxone (Rocephin) ile intravenöz bir uygulama yapılmadan en az 48 saat önce uygulanmamalıdır.