Cannabidiol
Diğer İsimleri: CBD
Cannabidiol, kısaca CBD, Cannabis sativa bitkisinde (esrar) bulunan bir kimyasaldır. Cannabis sativa bitkisinde 80'den fazla kimyasal, yani kanabinoid tanımlanmıştır. Delta-9-tetrahidrokanabinol (THC) ana aktif bileşen olsa da, cannabidiol, esrar özlerinin yaklaşık %40'ını oluşturmakta ve birçok farklı kullanım alanı için incelenmiştir. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından, cannabidiol yeni bir ilaç olarak incelendiği için, cannabidiol içeren ürünler diyet takviyeleri olarak tanımlanmamaktadır. Ancak, piyasada diyet takviyesi olarak etiketlenmiş, cannabidiol içeren ürünler mevcuttur. İnsanlar cannabidiolü ağız yoluyla alarak kaygı, bipolar bozukluk, distoni adı verilen bir kas hastalığı, nöbetler, multippel skleroz, Parkinson hastalığı ve şizofreni tedavisinde kullanmaktadırlar. Ayrıca insanlar, sigarayı bırakmak için cannabidiolü solumaktadırlar.
Yukarıda belirtilen kullanımlar halk arasındaki yaygın kullanımları yansıtmaktadır. Bu kullanımların bilimsel desteği olmayabilir veya bazı durumlarda tehlikeli olabilir. Bilimsel kanıt düzeyleri için lütfen aşağıdaki "Kullanım Alanları" bölümüne bakınız.
Kullanım Alanları
Etkinliğini Değerlendirmek İçin Yetersiz Kanıt Düzeyi...
- Bipolar bozukluk. İlk raporlar, günlük cannabidiol alımının, bipolar bozukluğu olan bireylerde mani ataklarını iyileştirmediğini göstermektedir.
- Distoni adı verilen bir kas hastalığı. İlk araştırmalar, 6 hafta boyunca günlük cannabidiol alımının bazı bireylerde distoniyi %20 ila %50 oranında iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Ancak bu konuda daha kaliteli araştırmalar gereklidir.
- Epilepsi. Bazı erken araştırmalar, 18 hafta boyunca günlük cannabidiol alımının bazı insanların nöbetlerini azaltabileceğini önermektedir. Ancak diğer araştırmalar, 6 ay boyunca günlük cannabidiol alımının epilepsi hastalarında nöbetleri azaltmadığını göstermektedir. Çelişkili verilerin nedenleri belirsizdir, muhtemelen çalışmalar yetersiz büyüklükte olmuştur.
- Huntington hastalığı. İlk araştırmalar, günlük cannabidiol alımının Huntington hastalığı semptomlarını iyileştirmediğini göstermektedir.
- Uykusuzluk. İlk araştırmalar, gece yatmadan önce 160 mg cannabidiol alımının, uykusuzluk çeken bireylerde uyku süresini iyileştirebileceğini önermektedir. Ancak daha düşük dozlar bu etkiyi göstermemektedir. Cannabidiol ayrıca insanların uykuya dalmalarına yardımcı olmuyor gibi görünmekte ve rüya hatırlama yetilerini azaltabilmektedir.
- Multippel skleroz (MS). Cannabidiolün multippel skleroz semptomları üzerindeki etkinliği konusunda tutarsız deliller vardır. Bazı erken araştırmalar, dil altına uygulanan cannabidiol spreyinin MS hastalarında ağrı ve kas sertliğini iyileştirebileceğini öne sürerken, kas spazmlarını, yorgunluğu, idrar kontrolünü, hareket etme yetisini ya da genel yaşam kalitesini iyileştirmediği görünmektedir.
- Parkinson hastalığı. Bazı erken araştırmalar, 4 hafta boyunca günlük cannabidiol alımının Parkinson hastalığı ve psikozu olan bireylerde psikoza yönelik semptomları iyileştirdiğini göstermektedir.
- Şizofreni. Şizofreni hastalarında psikoza yönelik semptomlar için cannabidiol kullanımı üzerine yapılan araştırmalar çelişkili sonuçlar vermektedir. Bazı erken araştırmalar, günde 4 defa 4 hafta boyunca cannabidiol alımının psikoza yönelik semptomları iyileştirebileceğini ve antipsikotik ilaç amisulpridininkine yakın etkilere sahip olabileceğini öne sürerken, diğer erken araştırmalar 14 gün boyunca cannabidiol alımının faydalı olmadığını göstermektedir. Çelişkili sonuçlar, kullanılan cannabidiol dozunun ve tedavi süresinin etkisiyle ilgili olabilir.
- Sigarayı bırakma. İlk araştırmalar, bir hafta boyunca bir inhalerle cannabidiol solumanın, sigara içme sayısını başlangıç seviyesine göre yaklaşık %40 oranında azaltabileceğini önermektedir.
- Sosyal anksiyete bozukluğu. Bazı erken araştırmalar, günlük 300 mg cannabidiol alımının sosyal anksiyete bozukluğu olan bireylerde kaygıyı iyileştirmediğini göstermekte; ancak daha yüksek dozların (400-600 mg) halk önünde konuşma veya tıbbi görüntüleme testleri ile ilişkili kaygıyı iyileştirebileceğini göstermektedir.
- Diğer durumlar.
Bu bölümdeki bilgiler European Medicines Agency, National Center for Complementary and Integrative Health gibi resmi kaynaklar ve güncel akademik literatürden derlenmiş olup, doktor editörlüğünde düzenlenmiştir. Tıbbi bilgiler sürekli güncellenmekte ve değişmektedir. Bu nedenle burada verilen bilgiler kesin doğrulukta olmayabilir.
Yan Etkiler
Cannabidiolün, ağız yoluyla alındığında veya dil altına sprey şeklinde uygun biçimde kullanıldığında büyük olasılıkla güvenli olduğu düşünülmektedir. Ağız yoluyla günde 300 mg’a kadar cannabidiol alımı, 6 aya kadar güvenli bir şekilde yapılmıştır. Daha yüksek dozlar, günde 1200-1500 mg olmak üzere, 4 hafta boyunca güvenli bir şekilde alınabilmiştir. Dil altına uygulanan cannabidiol spreyleri, 2.5 mg dozlar halinde 2 hafta boyunca kullanılmıştır. Cannabidiolün bazı yan etkileri şunlardır:
- Ağız kuruluğu
- Düşük kan basıncı
- Baş dönmesi
- Uyku hali
Önlemler:
Hamilelik ve emzirme: Hamileyseniz veya emziriyorsanız, cannabidiol alımının güvenliği hakkında yeterli bilgi yoktur. Güvenli tarafta kalmak için kullanımını sınırlayın.
Parkinson hastalığı: Bazı erken araştırmalar, yüksek dozda cannabidiol alımının Parkinson hastalığı olan bireylerde kas hareketliliğini ve titremeleri kötüleştirebileceğini öne sürmektedir.
- Ağız kuruluğu
- Düşük kan basıncı
- Baş dönmesi
- Uyku hali
Önlemler:
Hamilelik ve emzirme: Hamileyseniz veya emziriyorsanız, cannabidiol alımının güvenliği hakkında yeterli bilgi yoktur. Güvenli tarafta kalmak için kullanımını sınırlayın.
Parkinson hastalığı: Bazı erken araştırmalar, yüksek dozda cannabidiol alımının Parkinson hastalığı olan bireylerde kas hareketliliğini ve titremeleri kötüleştirebileceğini öne sürmektedir.
Dozaj Bilgileri
Cannabidiol için uygun doz, kullanıcının yaşı, sağlığı ve diğer çeşitli durumlar gibi birkaç faktöre bağlıdır. Şu anda, cannabidiol için uygun doz aralığını belirlemek adına yeterli bilimsel bilgi yoktur. Doğal ürünlerin her zaman güvenli olmadığı ve dozajların önemli olabileceğini unutmayın. Ürün etiketlerindeki talimatlara uyduğunuzdan emin olun ve kullanmadan önce eczacınızla veya doktorunuzla ya da diğer sağlık uzmanlarınızla görüşün.
Etkileşimler
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 1A1 (CYP1A1) substratları) - Orta
Bazı ilaçlar karaciğerde değiştirilmekte ve parçalanmaktadır. Cannabidiol, karaciğerin bazı ilaçları parçalama hızını azaltabilir. Teorik olarak, cannabidiolün karaciğerde parçalanan bazı ilaçlarla birlikte kullanımı, bu ilaçların etkilerini ve yan etkilerini artırabilir. Cannabidiol kullanmadan önce, karaciğerde değiştirilen herhangi bir ilacı alıyorsanız sağlık uzmanınıza danışın.
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 1A2 (CYP1A2) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 1B1 (CYP1B1) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2A6 (CYP2A6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2B6 (CYP2B6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2C19 (CYP2C19) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2C9 (CYP2C9) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2D6 (CYP2D6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 3A4 (CYP3A4) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 3A5 (CYP3A5) substratları) - Orta
Sedatif ilaçlar (CNS depresanları) - Orta
Cannabidiol, uyku hali ve sersemlik yapabilir. Uyku hali yapan ilaçlar sedatiftir. Cannabidiol kullanımı ile sedatif ilaçlar birlikte alındığında aşırı uyku hali görülebilir. Bazı sedatif ilaçlar arasında; benzodiazepinler, pentobarbital, fenobarbital, sekobarbital, tiopental, fentanil, morfin, propofol vb. bulunmaktadır.
Bazı ilaçlar karaciğerde değiştirilmekte ve parçalanmaktadır. Cannabidiol, karaciğerin bazı ilaçları parçalama hızını azaltabilir. Teorik olarak, cannabidiolün karaciğerde parçalanan bazı ilaçlarla birlikte kullanımı, bu ilaçların etkilerini ve yan etkilerini artırabilir. Cannabidiol kullanmadan önce, karaciğerde değiştirilen herhangi bir ilacı alıyorsanız sağlık uzmanınıza danışın.
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 1A2 (CYP1A2) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 1B1 (CYP1B1) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2A6 (CYP2A6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2B6 (CYP2B6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2C19 (CYP2C19) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2C9 (CYP2C9) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 2D6 (CYP2D6) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 3A4 (CYP3A4) substratları) - Orta
Karaciğerde değiştirilen ilaçlar (Sitochrome P450 3A5 (CYP3A5) substratları) - Orta
Sedatif ilaçlar (CNS depresanları) - Orta
Cannabidiol, uyku hali ve sersemlik yapabilir. Uyku hali yapan ilaçlar sedatiftir. Cannabidiol kullanımı ile sedatif ilaçlar birlikte alındığında aşırı uyku hali görülebilir. Bazı sedatif ilaçlar arasında; benzodiazepinler, pentobarbital, fenobarbital, sekobarbital, tiopental, fentanil, morfin, propofol vb. bulunmaktadır.